Emmen kan rustig ademhalen naast een overstortvijver

Brengen fonteinen in overstortvijvers gezondheidsrisico’s met zich mee? Ja, dat doen ze. Gelukkig zijn de risico’s beperkt en goed binnen de perken te houden.

Gemeente Emmen

WLN leverde in opdracht van de gemeente Emmen een belangrijke bijdrage aan het onderzoek naar de risico’s. Advies en metingen ter plaatse droegen bij aan een methodiek die uitgroeit tot een landelijke standaard.

WLN is een autoriteit op het vlak van waterkwaliteit. Dat bleek ook wel: direct werden de juiste vragen gesteld.

Iedere gemeente heeft er zo een stuk of wat: overstortvijvers. Bewoners beschouwen ze als een recreatievijver met een mooie fontein. Toch zijn ze functioneler dan menigeen denkt. Bij piekbelasting van het riool, vangt de overstortvijver het overtollige water op. En de fonteinen? Die zijn er behalve voor de sier vooral om na een overstort het zuurstofgehalte van het vijverwater en daarmee de waterkwaliteit op peil te houden.

Maar wat zijn de risico’s eigenlijk, vroeg de gemeente Emmen zich af. Wat gebeurt er als vervuild water zich na een overstort via minuscule waterdruppels verspreidt? En vooral: hoe kun je de risico’s in kaart brengen en beperken? Op zoek naar antwoorden nam de gemeente contact op met Stichting RIONED, de koepelorganisatie voor stedelijk waterbeheer en riolering. En wat bleek: veel informatie was er niet. Tijd voor nader onderzoek dus. De tien overstortvijvers die Emmen telt – alle zonder contact met overig water – werden de casus.

Dat mensen klachten kunnen krijgen door het inademen of inslikken van waternevel, was al wel bekend. Maar daar hield het wel op. RIONED pakte daarom samen met de collega’s van STOWA de handschoen op. Er werd een opdracht verstrekt aan Sanitas Water en H₂Oké. Op voorspraak van de WMD raakte ook WLN betrokken als inhoudelijk expert. De gemeente Emmen werd de casus.

Dat de keus op WLN viel, was volgens Johan Roersma van de gemeente Emmen niet zo vreemd. “WLN is een autoriteit op het vlak van waterkwaliteit. Dat bleek ook wel: direct werden de juiste vragen gesteld.” Ook lag het voor de hand om na uitvoering van de risicoanalyse WLN te vragen de uitkomsten en het controlemodel in de praktijk te testen. “Daarmee hebben we gebruik gemaakt van de adviesrol van WLN en hun gespecialiseerde lab-voorzieningen. Het was een plezierige en opbouwende samenwerking.”

Luchtmetingen

overheid waterketen

Na de overstort werden ook luchtmetingen uitgevoerd.

Theoretisch bepaalde risico's waren in de praktijk lager dan geschat

Op grond van de analyses en het controlemodel van Sanitas Water en H₂Oké, voerde WLN praktijkmetingen uit. Bij twee ‘overstortmomenten’ werden metingen uitgevoerd naar de concentraties E.coli bacteriën in het vijverwater: een belangrijke indicator voor (andere) ziekteverwekkers. Ook werden na de overstort luchtmetingen uitgevoerd. Uit de metingen viel onder meer de voorzichtige conclusie te trekken dat de theoretisch bepaalde risico’s in relatie tot de praktijk relatief hoog waren ingeschat. Goed nieuws dus.

Dankzij de opmerkzaamheid van de gemeente Emmen en de inzet van RIONED, STOWA, Sanitas, H₂Oké en WLN ligt er nu een handzame methodiek waarmee alle waterbeheerders in Nederland de gezondheidsrisico’s van hun overstortvijvers kunnen beoordelen. Ook doet het aanbevelingen om de risico’s te beperken. Dan gaat het bijvoorbeeld om het lager afstemmen van de spuit van de fontein of het verplaatsen van de fontein. Hierdoor kunnen Emmen en de rest van Nederland voortaan rustig ademhalen naast een overstortvijver.