Wetenschap uit de waterkoker

Ketelsteen en kalkdeeltjes, ontstaan bij het verwarmen van water zorgen voor klachten in huishoudens en de industrie. Uit een studie is gebleken dat zich minder kalk vormt, wanneer water snel wordt verwarmd en afgekoeld. Wat betekent dit voor onze waterkoker?

Kalkklachten bij waterbedrijven
Ketelsteen en kalkdeeltjes in waterkokers en apparaten als wasmachines en vaatwassers zijn regelmatig een reden voor klachten bij de drinkwaterbedrijven. Ook in de industrie zorgt het vormen van ketelsteen (calciumcarbonaat) bij het verwarmen van water voor problemen. Het afgezette ketelsteen vermindert de overdracht van warmte, waardoor meer energie wordt verbruikt. Ook kunnen ketelsteen en kalkdeeltjes verstoppingen in apparaten en installaties veroorzaken.

Universiteit van Leeds
In een studie uitgevoerd bij de universiteit van Leeds (UK) is onderzoek gedaan naar de invloed die de snelheid waarmee water wordt verwarmd en afgekoeld heeft op de vorming van ketelsteen en kalkdeeltjes in het water. Deze studie is mede begeleid door Jantinus Bruins van WLN.

Haastige spoed is dit keer goed
Uit de studie blijkt dat er meer kalksteen en kalkdeeltjes (calciumcarbonaat) worden gevormd wanneer water langzaam wordt verwarmd. Ook voor het afkoelen van water geldt dat langzaam afkoelen leidt tot meer ketelsteen. Verder kwam uit de onderzoeksresultaten naar voren dat tijdens het afkoelen van het water meer kalksteen wordt gevormd dan tijdens het verwarmen.

Wat komt er uit de waterkoker?
In de waterkoker die we thuis op het aanrecht hebben staan wordt water snel verwarmd naar het kookpunt (dat is dus goed), maar het afkoelen naar kamertemperatuur gaat langzaam. Is weggooien van het restje kokende water na het zetten van een kopje thee dan een manier om ketelsteen in de waterkoker te verminderen? In ieder geval is zo weinig mogelijk water koken ook een manier om de hoeveelheid kalksteen te verminderen en om minder energie en water te verbruiken.

Publicatie in Journal of Crystal Growth
De volledige resultaten van het onderzoek worden gepubliceerd in het Journal of Crystal Growth van 1 mei 2020:
Amthal Al-Gailania, Thibaut V.J. Charpentier, Olujide Sanni, Richard Crisp, Jantinus H. Bruins, Anne Neville, Inorganic mineral precipitation from potable water on heat transfer surfaces, Journal of Crystal Growth 537 (2020) 125621.